Sophia Abdi Nur: Hali ya Kisiasa inaboreka kwa wanawake wa Kenya

Mwaka 1997, Sophia Abdi Nur alikuwa mwanamke wa kwanza katika jimbo la Kaskazini Mashariki mwa Kenya kugombea kiti cha siasa wakati alipogombea uwakilishi wa wilaya ya Ijara katika bunge.

• Sophia Abdi Nur (kushoto) kwenye kuhitimisha kampeni huko Masalani, Wilaya ya Ijara. Nur alisema kipaumbele chake kama atachaguliwa katika bunge ni kuhakikisha upatikanaji wa chakula. [Bosire Boniface/Sabahi]
  
• Sophia Abdi Nur alikuwa mwanamke wa kwanza kugombea kiti cha siasa katika jimbo la Kaskazini Mashariki mwa Kenya mwaka 1997. Jaribio hilo halikufanikiwa, lakini anagombea tena katika uchaguzi mkuu wa mwaka huu. Bosire Boniface/Sabahi]
  

Makala zinazohusiana

• Wanawake watafuta dhamana kubwa zaidi katika siasa za Somaliland
• Wanawake wa Kenya wadai uhakikisho wa viti katika bunge
• Uchaguzi wa urais Somalia umepokewa kama hatua ya kihistoria ya kuelekea kwenye demokrasia
• Wasifu wa wagombea wakuu wa urais wa Somalia

Nur alishindwa katika kinyang'anyiro hicho, lakini aliendeleza kazi yake kwa ajili ya haki za wanawake na hakutupilia mbali utashi wake wa siasa. Mwaka 2008, Nur alikuwa mwanamke wa kwanza mbunge kutoka katika mkoa huo baada ya chama cha Demokrasia cha Orange kumteua katika moja ya viti vya ubunge 12 vinavyochaguliwa na vyama vya siasa.
Wakati akipiga kampeni kwa kiti cha ubunge cha Ijara kwa mara nyingine tena katika uchaguzi mkuu wa tarehe 4 Machi, Nur alisema ana matarajio ya matokeo mazuri kwani baadhi ya changamoto zilizochangia kushindwa katika jaribio lake la kwanza zimeshughulikiwa.
Nur alizungumza na Sabahi kuhusu changamoto zinazowakabili wanawake wanaotafuta majukumu ya uongozi nchini Kenya, hamasa yake, na dira yake kwa jimbo la uchaguzi la Ijara na jimbo la Kaskazini Mashariki.
Sabahi: Kwa nini ulijiaminisha kwenye siasa za dunia inayomilikiwa na wanaume?
Nur: Nilijiunga na siasa kwa sababu nilitaka kuunyanyua masuala ya mkoa huu hadi katika ngazi ya taifa na kuhamasisha masuala ya wanawake. Baadhi ya masuala ya siasa ambayo ni ya muhimu kwenye maendeleo ya mkoa yanahitaji utashi wa kisiasa.
Niligombea kiti cha jimbo la uchaguzi la Ijara mwaka 1997. Nilikuwa wa pili nyuma ya Idle Mohamed, kwa kura 2,400 ikilinganishwa na kura zake 2,500.
Ninaamini kwamba uchaguzi ulikuwa na udanganyifu kwa sababu masanduku ya kura yalipotea wakati maofisa wawili wa tume ya uchaguzi walipofariki dunia katika ajali ya barabarani siku ya uchaguzi. Ningeshinda kama kura za masanduku hayo mawili zingehesabiwa kwa sababu zilikuwa zimepigwa kwenye maeneo yalioyokuwa ngome yangu.
Baada ya uzoefu huo, nilichukua likizo ya kutokushiriki kikamilifu katika siasa kwa miaka 10 kwa sababu ya majukumu ya familia na asasi niliyokuwa ninaindesha kuwasaidia wasichana kuepuka ukeketaji wa wanawake.
Sabahi: Je, unaweza kulinganisha uzoefu wa kampeni zako za sasa na zile za uchaguzi wa 1997?
Nur: Mwaka 1997, timu yangu ya kampeni ilibidi ipambane na jamii inayoongozwa kwa kiasi kikubwa na wanaume, ambayo ilikuwa ni sehemu ya kushindwa kwangu. Baadhi ya wapinzani wangu walitumia mawazo yasiyobadilika ya kidini na kiutamaduni kwamba mwanamke hafai kuwa kiongozi. Sikuweza kupiga kampeni hadharani kwa sababu lilikuwa halijawahi kutokea, hivyo niliwaachia wanaume katika kampeni yangu kufanya sehemu kubwa ya uhamasishaji.
Jamii yangu ya Kisomali isiyotaka kubadilika iliwakatisha tamaa wanawake kugombea katika nafasi za uchaguzi katika jimbo. Lakini sasa, katiba mpya inaturuhusu kutafuta kura kwa uwazi na ninaamini kwamba elimu ya uraia ya hivi karibuni imeeleweka katika jamii kwa sababu mimi binafsi ninafanya kampeni kijiji hadi kijiji.
Ninagombea kiti cha ubunge cha Ijara dhidi ya wagombea watano wanaume. Wote wanafanya kampeni kuhusu masuala mbalimbali na hawatumii jinsia yangu kunishushia hadhi.
Sabahi: Unajiweka katika nafasi gani ya kuwa mwanamke wa kwanza kutoka Jimbo la Kaskazini Mashariki kuchaguliwa moja kwa moja katika bunge?
Nur: Nina matumaini kwamba nitashinda.
Ninaamini katika rekodi yangu ya maendeleo kwa ajili ya jamii kama sehemu ya WomanKind Kenya. Nilisaidia ujenzi wa shule15 za kati na za sekondari, na zaidi ya miradi 12 ya maji. Pia nilifadhili vikundi vya wanawake vya ujasiriamali na kusaidia programu za msaada wa masomo kwa wasichana 300.
Jamii inathamini kile ambacho nimewafanyia nje ya uongozi wa kisiasa na inaamini ninaweza kufanya zaidi kama nitapewa nafasi.
Sabahi: Ni nini dira yako kwa wananchi wa jimbo la uchaguzi la Ijara na Jimbo la Kaskazini Mashariki kwa ujumla?
Nur: Nitaendelea kujitahidi kuinua hali ya maisha ya wananchi, kuboresha miundombinu ya mkoa ili kuchochea maendeleo ya kiuchumi, huduma za afya, elimu na kutatua historia yake ya ukiukaji wa haki za binadamu.
Nitatoa kipaumbele katika uhakika wa chakula ili kupunguza vifo vya mara kwa mara vya watu na mifugo vinavyotokana na ukame. Kutokana na hilo, nitaanzisha kilimo cha umwagiliaji zaidi.
Sabahi: Unapangaje kufanikisha malengo yako kwa ajili ya mkoa?
Nur: Nitahitaji ushirikiano wa kila mmoja. Nimekuwa nikitafuta msaada wa wabunge wote kutoka katika mkoa ili tuweze kuzungumza kwa sauti moja. Nitapatikana kwa urahisi na kukutana na wananchi zaidi.
Nitafanya matumizi ya fedha zilizoletwa kwa busara na kuwajibika kwa Fedha za Maendeleo ya Majimbo. Nitatafuta pia misaada wa fedha kwa ajili ya maendeleo na kuhimiza ujasiriamali kushughulikia uwezeshaji wa hali ya juu.
Sabahi: Nini kinachokusukuma?
Nur: Hali mbaya ya watu wanaohitaji msaada ili kusimama wenyewe. Hali ya jumla ya kutokuwa na uhakika wa chakula katika eneo inanifanya mimi kuendelea. Hadi hali ya kudumu ya ukosefu wa chakula itatuliwe, sitapumzika. Ninajua hali ya kuwa na njaa kwa siku kadhaa na ninavutiwa na uongozi wa Rais wa zamani wa Afrika Kusini Nelson Mandela ambao haukujali maslahi binafsi.
Sabahi: Je, siku zijazo za wanawake wanashiriki katika siasa ni zipi?
Nur: Katiba mpya imefungua milango kwa wanawake. Japokuwa zinatenga viti maalumu kwa ajili ya wanawake katika nchi 47 nchini, pia inatoa nafasi kwa wanawake kuwania nafasi nyingine za uchaguzi.
Sio wote tunaosherehekea kwa sasa, lakini ni hatua ya kwanza kuelekea mafanikio ya uwakilishi kwa wanawake katika uwanja wa kutawaliwa na wanaume, hususan katika Jimbo la Kaskazini Mashariki.
Katiba hii inakosoa mila ambayo iliwaweka wanaume juu ya wanawake katika tabia ya mkubwa kumwonea mdogo na kuzuia nafasi yoyote ya wanawake kushindana kwa haki katika fani ya elimu, jamii, uchumi na siasa.
Kikwazo cha msingi kilichobaki ni katika kipengele cha fedha ambacho kinawapa wanaume wengi kinga. Taratibu kinafikia pazuri, hata kama. Wanawake katika eneo wanafuatilia maendeleo yangu na matakwa ya Mungu, kama nitachaguliwa, itatia moyo wanawake wengi kujitokeza.
Wasifu wa Sophia Abdi Nur
Sophia Abdi Nur alizaliwa mwaka 1966 huko Garissa na alisoma katika Shule ya Msingi ya Modogashe na Shule ya Sekondari ya Wasichana ya Jimbo la Kaskazini Mashariki katika Wilaya ya Garissa. Mwaka 1980, alijiunga katika Chuo cha Ualimu cha Igoji huko Meru, Jimbo la Mashariki, na baada ya kumaliza masomo yake alianza kazi yake ya kufundisha katika Shule ya Msingi ya Young Muslims, Shule ya Sekondari ya Juu ya Wavulana ya Mjini Garissa na Shule ya Msingi ya Wasichana ya Hyuga.
Nur alipata shahada katika Mafunzo ya Maendeleo katika Kituo cha Mafunzo ya Maendeleo cha Kimmage huko Ayalandi na shahada ya uzamili katika utawala na maendeleo ya mashirika katika Chuo Kikuu cha Kimataifa cha Marekani, Kenya.
Aliacha kufundisha mwaka 1992 na kujihusisha na maendeleo ya jamii. Nur alianzisha WomanKind Kenya, shirika lisilo la kiserikali linalojihusisha na shughuli mbalimbali za maendeleo zinazokusudia kuhimiza elimu kwa wasichana, kuwawezesha wanawake, kampeni dhidi ya vitendo hatarishi vya kimila kama vile ukeketaji kwa wanawake na masuala mengine ya haki za binadamu.